"Alleen door goede ketensamenwerking maken we circulaire impact”
Al van jongs af aan had Jelle een natuurlijk begrip van circulariteit, iets wat hij in de afgelopen zestien jaar bij KP Adviseurs verder heeft uitgebouwd. Vanaf zijn begin tijd als specialist in circulaire sloopwerkzaamheden, asbestsanering en bodemsanering tot zijn huidige functie als commercieel manager, zet hij zich consistent in voor het bevorderen van circulariteit.
In 2007 heeft KP Adviseurs de eerste circulaire aanbesteding binnen gehaald. “Door ervaring en optimalisatie van projecten op het gebied van circulariteit binnen slooptrajecten zijn wij één van de koplopers in Nederland.”
Maximaliseren van circulariteit in sloop- en nieuwbouwprojecten: van hergebruik tot innovatie
“Binnen de projecten die we vanuit onze opdrachtgeversbegeleiden, zoals renovatie of sloop/nieuwbouwlocaties, proberen we circulariteit maximaal te boosten. Aan de voorkant, tijdens en na afronding vaneen project. We doen dit op een aantoonbare, meetbare en herleidbare wijze.
Het hergebruik van vrijgekomen bouwmaterialen is belangrijk omdat we wereldwijd afvalreductie willen bereiken. CO₂ reductie kan worden bereikt op het moment dat je gebruikte bouwmaterialen uit projecten haalt en die in nieuwe bouwprojecten gaat toepassen.
Dat betekent dat de schaarse grondstoffen niet verder aangesproken hoeven te worden en er geen productie hoeft plaats te vinden voor nieuwe grondstoffen. Het proces van materiaalproductie, waar veel energie verbruikt wordt, wordt overgeslagen. Daarbij zijn de hergebruikte materialen al betaalden hoeft de opdrachtgever geen nieuwe materialen aan te schaffen. Dit resulteert in financiële winst tijdens de nieuwbouw.
Door digitale inventarisatie, met behulp van een app, kunnen wij alle aanwezige bouwmaterialen in een gebouw in kaart brengen. In de app vullen wij informatie in zoals volume, kwaliteit en geschatte levensduur. Per productgroep leveren we een CO₂ berekening aan op het moment dat een opdrachtgever de materialen gaat hergebruiken. Dat ‘materialen paspoort’ laten we terugkomen in contractdocumenten waarin we circulariteit een belangrijke plek geven.”
Projecten in 2050: 100% circulair
"We staan voor uitdagingen gesteld door de Rijksoverheid: projecten moeten in 2030 voor 50% en in 2050 voor 100% circulair zijn. De specifieke invulling hiervan wordt echter niet aangegeven. Hierdoor ligt de verantwoordelijkheid bij marktpartijen zoals KP Adviseurs, circulaire architecten en bouwers. Samenwerking is cruciaal om deze doelstellingen te bereiken. Binnen ons eigen vakgebied zou KP Adviseurs alleen beperkte circulaire impact kunnen realiseren. Echter, door samen te werken in onze keten, met architecten en bouwers die bereid zijn om al tijdens de sloopfase naar herbruikbare materialen te kijken, kunnen we wel degelijk een verschil maken."
Een eerlijk verhaal
"Het is belangrijk om helder te zijn: bij KP Adviseurs streven we ernaar om altijd een realistisch beeld te schetsen. Vaak hebben opdrachtgevers hoge verwachtingen van de circulaire potentie van hun projecten, maar de realiteit kan anders zijn. Vooral bij oudere bouwwerken is de kans op het vinden van herbruikbare materialen kleiner dan bij recentere gebouwen, zoals een kantoorpand uit 2013.
De levensduur van materialen uit oudere constructies is vaak beperkt. Wij zetten ons in om projecten circulair te realiseren, maar we maken duidelijk dat de verwachte circulaire waarde soms niet haalbaar is. Neem bijvoorbeeld een sloopproject waarbij potentieel tien verschillende soorten bruikbare materialen te winnen zijn; in sommige gevallen is de kwaliteit zo laag dat slechts twee of drie soorten bruikbaar zijn in nieuwe projecten. Om toch zoveel mogelijk circulair te werken, zoeken we naar alternatieve circulaire bestemmingen voor deze materialen, zoals samenwerkingen met gespecialiseerde partijen in circulair hout, plafondplaten, kabelgoten of andere die materialen kunnen hergebruiken en terug in de circulatie brengen."
Ketensamenwerking is nodig om de doelen te behalen
"Circulair bouwen betekent eigenlijk een geheel nieuwe aanpak. Als een gebouw is afgebroken en slechts een lege plek in de stad achterlaat, is het werk van KP Adviseurs in principe al voltooid. Het is dan aan een opdrachtgever, architect en een bouwer om daar een nieuw bouwwerk te realiseren, en we hopen natuurlijk dat zij zoveel mogelijk hergebruikte materialen inzetten. Bij circulaire nieuwbouw heeft KP Adviseurs geen directe rol. In het geval van Ongekend Circulair is dat anders; daar werken we samen met een netwerk van partners die de vrijgekomen materialen benutten. Maar de focus van KP Adviseurs ligt voornamelijk op het circulair afbreken van gebouwen.
Je merkt dat elke sector in Nederland zich inzet voorcirculariteit en duurzaamheid. Met de huidige werkwijze zullen we de gestelde doelen echter niet bereiken. Elk bedrijf realiseert zich dit, wat leidt tot het besef dat samenwerking binnen de keten essentieel is om deze doelstellingen te halen. De eigenaar van het vastgoed en de opdrachtgever moeten deze visie omarmen. Wie nu niet circulair werkt, zal merken dat projecten in de toekomst duurder worden door de toenemende schaarste van grondstoffen.
Voorbeeld: het merendeel van het zand en grind dat we in Nederland gebruiken, winnen we in onze rivieren. De huidige vergunningen voor winning van zand en grind lopen tot en met 2026 en op dit moment worden geen nieuwe vergunningen afgegeven. Zand en grind zullen dus al heel snel schaars gaan worden. Voorheen voerde de Rijksoverheid de regie, maar nu is het aan de markt, de provincies en Rijkswaterstaat om tot nieuwe winningsprojecten te komen. Sinds deze verandering worden nauwelijks nieuwe projecten opgestart en is de maatschappelijke discussie over de mogelijke negatieve effecten van zand- en grindwinning toegenomen.
Implementeer total cost of ownership
"Bij circulariteit en het werken met opdrachtgevers is het essentieel om te focussen op de totale eigendomskosten van je project. Dit houdt in dat je van begin tot eind, van circulair slopen tot circulair bouwen, alle kosten overziet en in hun geheel beoordeelt. Circulair slopen kan op het eerste gezicht duurder lijken dan traditioneel slopen, maar wanneer je de cijfers uiteenzet, wordt duidelijk dat de investering in circulaire nieuwbouwaanzienlijke besparingen oplevert.
KP speelt hierin een cruciale rol. We streven ernaar vooruit te kijken, mee te denken, te motiveren en de waarde van circulair slopen, renoveren en bouwen aan te tonen. Uiteindelijk is er in dit proces winst te behalen."
Bouwbeleid op de schop: versnel de transitie naar circulariteit
"De huidige wetgeving omtrent het Bouwbesluit uit 2012 vereist een revisie. Deze wetgeving is namelijk gebaseerd op het gebruik van nieuwe materialen en bevat talrijke regels betreffende materialen en bouwprocessen. Dit vormt een obstakel voor de toepassing van circulaire materialen, waardoor het moeilijk wordt om de huidige duurzaamheidsdoelstellingen te bereiken.
Er is een dringende behoefte aan een herzien bouwbeleid dat een circulair Bouwbesluit omvat. Kijk bijvoorbeeld naar de gemeente Leiden, die een eigen beleid voor circulair slopen heeft ontwikkeld. Hoewel dit beleid misschien niet perfect is, toont het wel de inzet van de gemeente. Mijn advies aan de overheid is om maximale ondersteuning en stimulering te bieden, zodat een landelijk circulair sloopbeleid uitgevoerd kan worden. Op deze manier kan het hergebruik van hoogwaardige, circulaire bouwmaterialen actief bevorderd worden."
Digitaliseer als voorbereiding
"Begin met een inventarisatie van het vastgoed en stel een materiaalpaspoort op. Dit maakt het mogelijk om op een aantoonbare, meetbare en traceerbare wijze te bepalen welke grondstoffen al beschikbaar zijn. Zo kan worden vastgesteld of er behoefte is aan alternatieven, waardoor het gebruik van nieuwe materialen overbodig wordt.
Een voorbeeld van een platform dat dit faciliteert, is Ongekend Circulair. Zij bieden een tool aan voor het matchen van materialen, vergelijkbaar met een 'Tinder' voor gebruikte bouwmaterialen. Dit concept integreer ik ook binnen KP. Ik heb al de eerste aanvragen ontvangen waarbij ik KP betrek bij de projecten en hen de vraagstukken laat aanpakken."
Ben je klaar om jouw project naar een hoger niveau van duurzaamheid en efficiëntie te tillen? Neem dan vandaag nog contact op met KP Adviseurs.
Samen maken we de overstap naar een circulaire toekomst niet alleen mogelijk, maar ook winstgevend.
